Author :
Abstract
Sosyoloji biliminin alt bilim dallarından olan kent sosyolojisinin henüz bir bilim dalı olmadığı dönemlerde kent ve kentleşme kavramları daha çok mimariye ait iki kavram olarak görülmekte ve mimari ile kent planlaması yaklaşımlarıyla tanımlanmaktaydı. Ancak sanayileşmenin derin küresel etki ve dönüştürmeleriyle birlikte kent ve kentleşme kavramları da farklı boyutlar kazandı. Bunu sonucu olarak da farklı bakış açılarıyla ele alınması zorunlu kavramlar haline geldi. Bundan böyle artık kent, yalnızca kalabalık insan yığınlarının barındığı yer, kentleşmeyi de kalabalık insan yığınlarının barındığı kentsel mekândaki yapılaşma biçimleri olarak tanımlamanın o yapıyı anlamadan bir hayli uzak oldu- ğu görüldü. O zamandan bu yana da bu kavramlara yüklenen anlam, eski bakış açısının çok daha ötesinde derin sosyolojik bakış açısını ve değerlendirmeleri içermektedir. Günümüzün sosyo-ekonomik, kültürel ve siyasi gelişmeleri ise bu kavramların da kent ve kentleşmeyi açıklamada yeterli olamayacağını, kent denildiğinde en önemli unsurlardan birinin de kente uyum, kent değerlerine sahip olma, kısaca o kente ait olma, aidiyet hissinin kent ve kentleşmeyi belirleyen temel unsurlardan biri olduğu gerçeğinden hareketle kentlileşme kavramı üzerinde yoğunlaşmaktadır. Biz de bu çalışmada bu üç kavramı ele alarak onları kavramsal çerçevesi içerisinde inceleyeceğiz.
Keywords
Abstract
At the periods of the tme when the urban sociology, which is one of the subdisciplines of sociology, wasn’t a branch of science, the concepts, urban and urbanizaton, were known as the concepts of architecture and were defned as architecture and urban planning approaches. However, the urban and urbanizaton concepts have won various sizes by the effect of deep global scope and transformatons of the industrializaton. As a result, the concept has become necessary to be addressed from different perspectves. From that day forth, it has seemed that it was far from a great deal of understanding of the structure when we described the city as a place where the masses of crowds of people live in and the urbanizaton as the constructon forms where agglomeratons of crowded people shelter in at an urban crest. Since then, the meaning atributed to these concepts, much more than the old perspectve includes deep sociological perspectve and reviews. Today’s socio-economic, cultural and politcal developments have shown that these concepts can not be enough to explain the urban and the urbanizaton. When the urban is mentoned, one of the most important elements is the adaptaton to the city, having the values of the city; in short, belonging to a city. The sense of belonging to the city is one of the key elements that determine the city and urbanizaton, so considering the fact that this, the concept of urbanizaton has been focused on. In this study we will examine these three concepts in the conceptual framework by addressing them.
Keywords
- Akyüz, Niyazi, “Türkiye’de Yaşayan İslam’ın Kırsal ve Kentsel Şekillerine Analitik Bir Bakış”, Türk Yurdu Dergisi, Cilt. 17, Sayı: 124, 1994.
- Akyüz, Niyazi, Gecekondularda Dini Hayat ve Kentlileşme, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara, 2007.
- Altan, Mehmet, Kent Dindarlığı, İstanbul: Timaş Yay., 2010.
- Arslan, Mustafa, Türk Popüler Dindarlığı, İstanbul: Dem Yay., 2004.
- Arslantürk, Zeki, Amman, M. Tayfun, Sosyoloji, Kaknüs Yay., İstanbul, 2000.
- Aslanoğlu, Rana, Kent Kimlik ve Küreselleşme, Bursa: Ezgi Kitabevi, 1998.
- Aydoğan, Ahmet, Şehir ve Cemiyet, İstanbul: İz Yayıncılık, 2000.
- Bal, Hüseyin, Kent Sosyolojisi, Isparta: Fakülte Kitabevi, 2008.
- Bal, Hüseyin, Kentsel Yapı ve Kentlileşme Süreci: Isparta-Van Karşılaştırması, Isparta: Fakülte Kitabevi, 2003.
- Bayhan, Vehbi, “Türkiye’de İçgöçler ve Anomik Kentlileşme”, II. Sosyoloji Kongresi: Toplum ve Göç, 21-22 Kasım 1996, Ankara: DİE Yay., Yayın No: 2046, 1997.
- Benovolo, Leonardo, Avrupa Tarihinde Kentler, Çev. Nur Nirven, İstanbul: Afa Yayınları, 1995.
- Berger, Peter, Dinin Sosyal Gerçekliği, çev. Ali Coşkun, İstanbul, İnsan Yay., 1993.
- Bookchin, Murray, Ekolojik Bir Topluma Doğru, Çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul, Ayrıntı Yay. 1996.
- Bookchin, Murray, Kentsiz Kentleşme Yurttaşlığın Yükselişi ve Çöküşü, Çev. Burak Özyalçın, İs- tanbul: Ayrıntı yay., 1992.
- Bumin, Kürşat, Demokrasi Arayışında Kent, İstanbul: İz Yayıncılık, 1998.
- Çelik, Celalettin, Şehirleşme ve Din, Konya: Çizgi Kitabevi, 2002.
- Dinçer, Yüksel, “Kent, Kentleşme ve kent Planlaması”, Sivil toplum İçin Kent, Siyaset ve Demok- rasi Semineri, Demokrasi Kitaplığı, İstanbul: Vadi Yay., 1999.
- Dönmezer, Sulhi, Sosyoloji, 10. Baskı, İstanbul: Beta Yay., 1990.
- Duru, Bülent-Alkan, Ayten, 20. Yüzyıl Kenti, Ankara: İmge Kitabevi, 2002.
- Erkan, Rüstem, Kentleşme ve Sosyal Değişme, Ankara: Bilimadamı Yay., No:1, 2002.
- Erkan, Rüstem; Bağlı, Mazhar, “Göç ve Yoksulluk Alanlarında Kentle Bütünleşme Eğilimi: Diyar- bakır Örneği”, HÜEFD, Cilt:22, Sayı:1, 2005.
- Erol, Metin; Özdemir, Nesrin, “Kentsel Bütünleşme Üzerine Köy-Kent Farklılaşması ve Aile Ku- rumunun Etkileri: Sivas Örneği”, Toplum ve Göç, II. Ulusal Sosyoloji Kongresi, Ankara: TC Başbakanlık DİE Yay., 1997.
- Erten, Metin, Karşıyaka Kent Meclisi, İstanbul : Anahtar Kitaplar Yay., 2004.
- Erten, Metin, Nasıl Bir Yerel Yönetim, İstanbul: Anahtar Kitaplar Yay., 1999.
- Gellner, Ernest, Postmodernizm İslam ve Us, çev. B. Peker, Ankara: Ümit Yay., 1994.
- Genç, Ernur, “Kentlileşme, Geleneksel-Modern Geriliminde Kimlikler”, Toplum ve Göç, II. Ulu- sal Sosyoloji Kongresi, Ankara: TC Başbakanlık DİE Yay., 1997.
- Giritlioğlu, Cengiz, “İç Göç ve Kentlileşme”, Kentleşme ve Kentlileşme Politikaları, Derleyen: Hande Suher, İstanbul: TÜSES Vakfı Yay., 1991.
- Gökçe, Birsen, Gecekondu Gençliği, Ankara: Hacettepe Üni. Yay., 1977.
- Görmez, Kemal, Şehir ve İnsan, Ankara: MEB., Yay., 1991.
- Gültekin Akduman, Gülümser, “Çocuk İstismarına Bilimsel Yaklaşım”, Polis Dergisi, Sayı:47, Ocak-Mart, Ankara:2006.
- Heidensohn, Frances, Crime and Society, Hampshire: Macmillan, Basingstoke, 1989.
- Irmak, Yakut, “Kentlileşme”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, İstanbul: İÜİF Yay., 1982.
- İşbir, Eyüp G., Şehirleşme ve Meseleleri, Ankara: Gazi Büro Yayınları, 1991.
- Kalça, Adem, “Sanayileşme Temeline Dayanan Şehirleşme ve Kayıtdışı İstihdam”, Ekonomik Yo- rumlar Dergisi, Haziran 1999, yıl:36.
- Kartal, Kemal, “Kentlileşmenin Ekonomik ve Sosyal Maliyeti”, AİD, Aralık 1983.
- Kartal, Kemal, Ekonomik ve Sosyal Yönleriyle Türkiye’de Kentlileşme, Ankara: Adım Yay., 1992.
- Kartal, Kemal, Kentleşme ve İnsan, Ankara: Ortadoğu ve Amme İdaresi Ens. Yay., 1978.
- Kaya, Erol, Kentleşme ve Kentlileşme, İstanbul: İlke Yay., 2003.
- Keleş, Ruşen, Kent Bilim Terimleri Sözlüğü, Ankara: İmge Kitabevi, 1998.
- Keleş, Ruşen, Kentleşme Politikası, Ankara: İmge Kitabevi, 2002.
- Keleş, Ruşen, Ünsal, Artun, Kent ve Sosyal Şiddet, Ankara: A.Ü.S.B.F. Yay., 1982.
- Keleş, Ruşen, Yerinden Yönetim ve Siyaset, İstanbul: Cem Yayınevi, 1992.
- Kılıçbay, Mehmet Ali. Şehirler ve Kentler, Ankara: İmge Kitabevi, 2000.
- Kıray, Mübeccel B., “Azgelişmiş Ülkelerde Metropolitenleşme Süreçler”, 75. Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, İstanbul: Tarih Vakfı Bilanço’98 Yayın Dizisi, 1998.
- Kıray, Mübeccel B., Kentleşme Yazıları, İstanbul: Bağlam Yayıncılık, İstanbul, 1998.
- Laborit, Henri, İnsan ve Kent, çev. Onaran Bartan, , İstanbul: Paye yayınevi, 1990.
- Lukmann, Thomas, Görünmeyen Din, Çev. Ali Coşkun, İstanbul: Rağbet Yay, 2003.
- Mardin, Şerif, “Kültür ve Din”, Türkiye Günlüğü, Sayı 72, 2003.
- Mardin, Şerif, Türkiye’de Toplum ve Siyaset, İstanbul: İletişim Yay., 2006.
- Meray, Seha L., Toplum Bilim Üzerine, 1. Basım, İstanbul: Hil Yay., 1982.
- Nadaoğlu, Halil, Mahalli İdarelerin Yeniden Yapılandırılması, İstanbul: TOBB yay., 1996.
- Özbek, Meral, “Arabesk Kültür: Bir Modernleşme ve Popüler Kimlik Örneği”, Türkiye’de Mo- dernleşme ve Ulusal Kimlik, Derleyen: Sibel Bozdoğan-Reşat Kasaba, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay., 1999.
- Özer, İnan, Kentleşme, Kentlileşme ve Kentsel Değişme, Bursa: Ekin Kitabevi, 2004.
- Savage, Mike, Warde, Alan ve Ward, Kewin, Urban Sociology Capitalism and Modernity, Palg- rave: Macmillan, 2003.
- Suher, Hande, Kentleşme ve Kentlileşme Politikaları, Kentleşme Sürecinde Kentlileşme, Ankara: Türkiye Sosyal Ekonomik Siyasal Araştırmalar Vakfı Yay.,1991.
- Sümer, Faruk, Eski Türklerde Şehircilik, Ankara: TTK yay., 1994.
- Şemseddin Sami, Kamûs-i Türkî, TDK. Yay., Ankara, 2010, Kend mad.
- Tatlıdil, Ercan, Kent Kültürü ve Boş Zaman Değerlendirme, Güncel Sosyolojik Gelişmeler, Sosyo- loji Derneği Yay., Ankara, 1994.
- Tekeli, İlhan, Göç ve Ötesi, Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul, 2008.
- Tekeli, İlhan; Gülöksüz, Y.; Okyay, T., Gecekondulu, Dolmuşlu ve İşportalı Şehir, İstanbul: Cem Yay., 1976.
- Tolan, Barlas, Toplum Bilimlerine Giriş, Ankara: Adım Yayıncılık, 1996.
- Tümertekin, Erol, Türkiye’de Şehirleşme ve Şehirsel Fonksiyonlar, İstanbul: İ.Ü. Yay., 1973.
- Weber, Max, Din Sosyolojisi, çev. Latif Boyacı, İstanbul: Yarın Yay., 2012.
- Weber, Max, Şehir, çev. Musa Ceylan, Bakış Yayınları, İstanbul, 2003.
- Yavuzer, Haluk, Çocuk ve Suç, İstanbul: Remzi Kitabevi, 10. Basım, 2001.
- Yörükan, Ayda, Şehir Sosyolojisinin Teorik Temelleri, Ankara: İmar ve İskan Bak. Yay., 1968.
