Author :
Abstract
Tasavvufun konusu; Allah, İnsan ve Kâinattır. Bu konular içinde insanın tanınması ve bilinmesi önemli bir yer tutmaktadır. İnsanın tanınması için ise çift yönlü yapısının bilinmesi gerekmektedir. İnsana ruh ve nefs birlikte yüklenmiştir. İnsanın ise iç dünyasında “ilkel benlik” ve “ezeli benlik” birlikte var olagelmiştir. Zikir tasavvuf düşüncede insanın benlik inşasında en temel eğitim metotlarından biri olarak görülmüştür. Bu makalede zikrin Tasavvuftaki yerine vurgu yapıldıktan sonra insanın benlik inşasında zikrin ne derece etkili olduğu üzerinde durulmuştur. Benlik bilincinin oluşması için zikre duyulan ihtiyaç tasavvufun düşünce seyri içerisinde değerlendirilmiştir.
Keywords
Abstract
The subjects of Sufsm are God, Man and the Cosmos. Among these, man’s recogniton and being conscious of himself has a signifcant place. For the recogniton of man, his two-sided structure should be known. Spirit and soul are bestowed together on man. In the inner world of the man, the “primary ego” and the “eternal ego” has been coexistng. Dhikr (remembrance) has been considered as one of the fundamental training methods in Sufsm for the ego constructon of man. This artcle emphasizes the place of dhikr in Sufsm, followed by the extent to which dhikr is important in constructng the ego in man. The need for dhikr for creatng the consciousness of ego is studies within the context of the journey of thought of Sufsm.
Keywords
- Abdülbaki, M.F.,(1990). Mu’cemü’l-Müfehres li elfâzi’l-Kur’an, İstanbul.
- Arasteh, A. R., (2000). Aşkta ve Yaratıcılıkta Yeniden Doğuş, (çev. Bekir Demirkol- İbrahim Öz- demir). Ankara.
- Ateş, S. (1996). “Zikir” AÜİFD, c. 14, s. 295, Ankara.
- Cebecioğlu, E. (2004). Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Anka Yay, Ankara:Anka Yay.
- Ebû Talib el-Mekkî, E.T. (1995). Kûtu’l-Kulûb, (thk. Said Nesib Mekârim). Beyrut
- Foucault, M. (1999). Benlik Teknolojileri, (Kendini Bilmek’in içinde), (çev. Gül Çağalı Güven), İstanbul:Om Yay.
- Furnandez Saznegelman-İnâyet Han (1994). Jung Psikolojisi ve Tasavvuf, İstanbul:İnsan Yay.
- Gazali, A. H. (1982), İhya u Ulûmu’d-Dîn, Beirut.
- Göktaş,V. (2013). “Zikir” İslamiyet-Hristiyanlık Kavramları Sözlüğü, Eugen Biser Stiftung, Ankara Üniversitesi Yayınevi, Ankara, c. 2, s. 861.
- Göktaş,V., Tenik,A., (2013), “Esad Erbili’nin Zikirle İlgili Görüşleri”, Toplum Bilimleri Dergisi, Temmuz-Aralık 7/14
- Gürer,D. (1999). Abdulkadir Geylanî, Hayatı, Eserleri, Görüşleri, İstanbul: İnsan Yay.
- Hacı Muharrem Hilmi Efendi (1982), Kadirî Yolu Sâliklerinin Zikir Makâmları ve Zâkirlere Hediye (Nşr. Süleyman Ateş). İstanbul.
- Işıtan, İ. (2013). “Ebu’l-Hasan Harakâni’ye Göre Sufi Benlik Dönüşümü”, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, Mart, 2/1, Karabük.
- İbn Manzur. (1955), Lisanü’l-Arab, Beyrut.
- Kâşâni, A. (2004). Tasavvuf Sözlüğü, çev: Ekrem Demirli, İz Yayıncılık, İstanbul 2004.
- Kelâbâzî, E. (1993). Ta’arruf, Beyrut.
- Kelâbâzî, E. (1999). Bahru’l-fevâid, (thk. Muhammed Hasan, Ahmed Ferid), Daru’l-Kütübü’l- İlmiyye, Beyrut.
- Kelâbâzî, E.M, (1992), et-Ta’arruf (Doğuş Devrinde Tasavvuf), Dergah, İst.
- Kılıç, M.E. (2000). Evvel’e Yolculuk, (Konuşan: Sadık Yalsızuçanlar), İstanbul: Sufi Kitap.
- Kılıç, S. (2000). Benliğin İnşası,., İstanbul: İnsan Yay.
- Kuşeyri, er-Risale (Tasavvuf İlmine Dair) (1999), (trc. Süleyman Uludağ)., İstanbul: Dergah Ya- yınları
- Kübra,N. (1980). Tasavvufî Hayat, (Haz. Mustafa Kara), İstanbul
- Memiş,A. (2000) Hâlîd Bağdâdî ve Anadolu da Hâlidîlik, İstanbul
- Nicholson,, R.A.(1989), “The Mystics of İslâm”, London
- Öztürk, Y. N. 1992. Din ve Fıtrat, 2. baskı, İstanbul
- Râgıb el-İsfahânî (1998), el-Müfredatü li-Elfâzı’l-Kur’ân (thk. Savân Adnan Davudî ), Beyrut.
- Sayar, K. (2013). Sufi Psikolojisi, İstanbul:Timaş Yay.
- Schammel,A.(1982), Tasavvufun Boyutları, (Trc. Ender Gürol), İstanbul
- Serrâc, E.N. (2012). el-Luma’, (İslam Tasavvufu), (Trc. H.Kamil Yılmaz), İstanbul:Erkam
- Tenik, A. (2002), “Sosyo-Psikolojik Açıdan Zikir ve Şanlıurfa Dergâh Camii Örneği”, İlmî Akade- mik Tasavvuf Dergisi, Ankara , Sy. 8
- Tenik, A. (2012) , “Ahmed Kuddûsî ve Tasavvuf Düşüncesi”, Bor’lu Ahmed Kuddûsî Vakfı Yayın- ları, İstanbul.
- Tenik, A. Göktaş, V. (2008), “Importance and Effect of Remembrance (dhikr) in Socio-Psycho- logical Terms” AÜİFD, c. 49, s. 217-236, Ankara.
- Uludağ S. (2001). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Kabalcı Yay.
- Uludağ, S. (1993) ,”Zikir”, İA, İstanbul.
- Yılmaz, Ö.(2005) “İbrahim Kürânî”, İnsan Yay., İstanbul
- Yunus Emre, (1964). Divân, (haz. Abdülbakî Gölpınarlı), İstanbul
